W styczniu 2003 roku pałac pocztowy Króla Augusta III w Kutnie spalił się w znacznej części,  wówczas Andrzej Mariusz Wieczorkowski działacz kultury, dziennikarz, regionalista dał impuls do utworzenia wraz z Miastem Kutno Fundacji Odbudowy Pałacu Saskiego. Właśnie życie fundacji dobiega końca, a wczoraj po dwudziestu latach od pożaru otworzono Muzeum Pałac Saski. Paradoksalnie pożar pomógł w zmianie myślenia o tym miejscu i odzyskania go, w sensie dosłownym, miasto wykupiło cały teren tym samym uregulowało sprawy własnościowe budowli. Natomiast Mariusz Wieczorkowski stał się spiritus movens fundacji, przedsięwzięcia obywatelskiego i stworzył własną nowatorską koncepcję rewitalizacji „ruiny zaakceptowanej”, na podstawie której powstało Centrum Kulturowo-Muzealne. 

- W Pałacu Saskim w Kutnie wzniesionym w latach 1750-53, w którym zatrzymywał się król August III podczas podróży między Dreznem a Warszawą - w Święto Róży podawana jest wyborna herbata różana, przyrządzana według starych receptur. Ten ceremoniał stał się elementem lokalnej tradycji, tak jak pamięć o skrzywdzonym przez historię polsko-saskim monarsze, od kilku lat jest już ważnym elementem tradycji miasta. Dzieje się tak dlatego, że królewski Pałac Pocztowy w Kutnie jest nie tylko jedynym tego rodzaju zabytkiem w Europie, ale jedyną budowlą, jaka po Auguście III  ocalała w Polsce. Stanowi także unikalną pamiątkę unii polsko-saskiej, tego najlepszego epizodu w dziejach stosunków polsko-niemieckich - pisał Andrzej Mariusz Wieczorkowski na zaproszeniu na Herbatę Różaną u króla Augusta III we wrześniu 2013 roku. - Los, jak zawsze dziwny i nieprzewidywalny zdecydował o tym, że zachowany w Kutnie, choć częściowo spalony w 2003 roku, pałacyk z pruskiego muru, niepozorny w porównaniu z innymi budowlami tego króla, dobrowolnie przyjął spadek tradycji po Auguście III i dynastii Wettinów, a wraz z nim ciężar dbałości o dobre imię monarchy i sprawiedliwą ocenę jego rządów. Cóż, spadkobiercą fortuny czasem nieoczekiwanie zostaje daleki potomek, nieliczących się niegdyś krewnych, potrafiący jednak uzasadnić swoje prawo do spadku... Dzięki temu skrzywdzony monarcha wrócił już przynajmniej do Kutna, a za sprawą królewskiego Pałacu Pocztowego jego powrót do Polski będzie łatwiejszy. W 2008 roku w 250. rocznicę śmierci Marii Józefy żony Augusta III, ostatniej królowej Polski, która również bywała w Kutnie, odbyła się ceremonia przyjazdu Królowej (Incognito), podczas której przekazany został do Pałacu Saskiego Jej portret zakupiony przez bank PKO BP SA w Łodzi. W 2010 roku podczas Święta Róży pokazana została wystawa Skarby Saskie z Pałacu w Wilanowie. Efekt umowy o współpracy zawartej pomiędzy Muzeum Pałac w Wilanowie a Fundacją Odbudowy Pałacu Saskiego w Kutnie. Za sprawą olbrzymich portretów obu podróżujących monarchów Augusta II, Augusta III pędzla Louisa de Silvestre, miał miejsce przyjazd królów, którzy w Pałacu saskim udzielili audiencji uczestnikom herbacianej ceremonii. W 2010 roku podczas Wilanowskiego Lata w Pałacu Saskim odbyło się Sympozjum Akademii Genius Loci pod tytułem Dziedzictwo saskie w Kutnie, którego współorganizatorem było Muzeum Pałac w Wilanowie. Od roku 2004 w ramach nowej formuły rewitalizacyjnej udało się fundacji wespół z władzami miasta odremontować doraźnie na potrzeby okresu przejściowego 14 pomieszczeń w nieuszkodzonym przez pożar skrzydle wschodnim i części korpusu głównego. Mieszczą się tu sala koncertowa z hallem i szatnią, trzy sale muzealno-wystawowe, salonik barokowy, pracownia naukowa z biblioteką, gabinet, biuro, zaplecze socjalno-gospodarcze oraz warsztat. W trzech wyremontowanych izbach podziemi znajduje się Galeria Szarej Godziny i sala klubowa z kominkiem. Jeszcze przed odbudową w myśl wypracowanej tu nowatorskiej rewitalizacyjnej formuły "ruiny zaakceptowanej" Pałac Saski zaczął służyć społeczności lokalnej i pełnić funkcję kulturotwórcze w o wiele szerszej skali. Podczas światowego Festiwalu Twórczej Rewitalizacji w Łodzi w roku 2006 obok takich osiągnięć polskiego konserwatorstwa jak rewaloryzacja Hotelu Copernicus w Krakowie, Manufaktury w Łodzi, Starego Browaru w Poznaniu zaprezentowana została koncepcja oraz pierwsze dokonania rewitalizacji Królewskiego Pałacu Pocztowego w Kutnie.(...)

- Pałac Saski objęty jest najwyższą formą ochrony konserwatorskiej, jaką jest wpis do rejestru zabytków województwa łódzkiego. Ustanowiona została ona na podstawie decyzji wydanej 11 lipca 1967 roku, która pozostaje w dalszym ciągu w mocy - informuje Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi.

W 2019 roku Miasto Kutno rozpoczęło prace budowlane w ramach realizacji projektu pn. "Rewaloryzacja zespołu Pałacu Saskiego w Kutnie". Po dokonaniu znacznego zakresu odkrywek oraz rozbiórek konserwatorsko - budowlanych ujawniony został realny stan substancji zabytkowej obiektu. Przez rzeczoznawcę Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego przeprowadzone zostały badania stanu zachowania drewnianej konstrukcji ścian, podwalin, stropów, oraz konstrukcji drewnianej więźby dachowej. Wyniki tych badań jednoznacznie wskazały, że  stan substancji zabytkowej był znacznie gorszy od przewidywanego. W związku z powyższym  zagrożone było zachowanie minimum 70-cio procentowego limitu w zakresie odzyskania substancji zabytkowej. Limit ten stanowił podstawowy warunek dotacji unijnej na realizację projektu.

- Miasto wystąpiło do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego o odstąpienie od określonego w regulaminie unijnego konkursu limitu procentowego odbudowy zabytku. We  wrześniu 2019 roku Urząd Marszałkowski ostatecznie zajął stanowisko, że brak możliwości zmniejszenia w/w limitu z uwagi na obowiązek równego traktowania beneficjentów w ramach tego samego naboru wniosków - informuje Biuro Prasowe kutnowskiego magistratu.  - W związku z powyższym, minimalizując ryzyko narastania odsetek za wykorzystanie kolejnych transz przyznanej w wysokości 10,5 mln zł dotacji, Miasto Kutno podjęło decyzję o odstąpieniu od realizacji umowy. Na ówczesnym etapie dokonaliśmy zwrotu środków z dotacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego w wysokości 522 113,00 zł. Po dokonaniu zwrotu ww. dotacji, Miasto Kutno zdecydowało przeznaczyć na rewaloryzację zespołu Pałacu Saskiego dotację otrzymaną w 2020 roku ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w kwocie 8 137 676 zł.

Wczoraj na otwarciu również była mowa o pieniądzach, poseł Tadeusz Woźniak wspomniał w przemówieniu o przekazanych na odbudowę dziesiątkach milionów złotych przez budżet państwa, słowa zostały sprostowane. Lwią część kosztów pokryli podatnicy z Kutna, sama wartość robót budowlanych wyniosła 35 934 396,35 zł. Jak to podsumował ksiądz dr Jerzy Swędrowski na początku swojego słowa do zaproszonych gości na otwarcie - Prawda jest najważniejsza. W przypadku Pałacu Saskiego są dwie prawdy, jedna związana z działalnością ŚP Andrzeja Mariusza Wieczorkowskiego, którego wczoraj wspomniał poseł T. Woźniak, oddając mu honor i mając w pamięci ponad 10 lat działań organizacji i Grupy Domowników Pałacu Saskiego, a druga panów z muzeum.  - Myślę, że Mariusz teraz patrzy na dziedziniec i cieszy się z tego widoku - dodał poseł. 

Prawda chwili - fragmenty relacji z otwarcia Pałacu Saskiego

W samo południe na dziedzińcu pałacu zebrali się przedstawiciele parlamentu, władz miejskich i gminnych, regionaliści, dyrektorzy placówek kulturalnych, naukowcy, przedsiębiorcy i przedstawiciele służb mundurowych, aby razem z gospodarzem miejsca Muzeum Pałac Saski uczcić tę wyjątkową chwilę, jaką jest oddanie mieszkańcom i turystom w całej Polsce  miejsca historycznego oraz nowego kompleksu muzealnego. Wydarzenie znakomicie poprowadził Krzysztof Łobodziński.