Poświadczenie nieprawdy, mrożenie depozytów, nielegalny awans. Wyniki kontroli w DPS Pniewo

Wicestarosta Zdzisław Trawczyński i starosta Krzysztof Debich od miesięcy informowani byli o złej sytuacji w Domu Pomocy Społecznej w Pniewie. Pracownicy oraz związki zawodowe informowały o poważnych zaniedbaniach w zarządzaniu placówką przez Marka Gałeckiego. Do zarządu i do naszej redakcji trafiały też anonimy opisujące nieobyczajne zachowania, alkoholizm pracownika DPS, zakrapiane imprezy na nocnych dyżurach, dziwne nabory do pracy, złe traktowanie pensjonariuszy przez personel,  bałagan w księgowości i kadrach oraz zarzuty tworzenia własnego folwarku w zakładzie pracy, który dzieli zespół.

Na anonimy trudno było wicestaroście Trawczyńskiemu odpowiedzieć, wszak dziwi fakt, że w żaden sposób przez dwa lata nie chciał sprawdzić opisanych różnych sytuacji w DPS, chociażby poprzez zlecenie kontroli wewnętrznej przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Kiedy pisma związku dotarły do starosty Debicha wskazał on PCPRowi w Kutnie aby przeprowadził kontrolę. Ruszyła ona dopiero kiedy podjęto decyzję o kontroli doraźnej ze  Starostwa Powiatowego w Kutnie. Rozpoczęła się ona 21 marca a skończyła równo miesiąc temu. W ubiegłym tygodniu jej wyniki zostały przedstawione pod obrady zarządowi. 

Lekceważone sygnały z Pniewa

- Pan Gałecki obiecywał poprawę atmosfery wśród pracowników, deklarował chęć porozumienia i współpracy ze związkami zawodowymi. Żadna z tych obietnic nie została zrealizowana. Związki zawodowe  i ich członkowie są ignorowani i lekceważeni, a czasami wręcz karani finansowo za aktywność w związku. Dom Pomocy Społecznej w Pniewie jest jednostką samorządową, o czym zapomina Pan Dyrektor,  traktując placówkę, jak swoją własność - mówią członkowie związku. 

- Zgłaszaliśmy istniejące problemy Panu Wicestaroście Z. Trawczyńskiemu oraz przewodniczącemu związków w podregionie, ale podjęte działania nie przyniosły oczekiwanej poprawy - piszą związkowcy do starosty Debicha jesienią ubiegłego roku.- Pan dyrektor przy podziale środków finansowych przeznaczonych na podwyżki płac i nagrody przekazuje nam jedynie informację o podjętej decyzji bez wcześniejszego dialogu ze związkami. Uzyskane oszczędności wiążą się bezpośrednio z dużą liczbą mieszkańców domu, a to przekłada się na większą ilość pracy i obowiązków w dziale opiekuńczo-terapeutycznym, a pracownicy tego działu są członkami związku zawodowego. Pan Dyrektor wynagradza i docenia odpowiedzialność kadry zarządzającej a odpowiedzialność pielęgniarek i opiekunów za ludzkie życie i zdrowie oraz ich ciężka praca nie są doceniane. 

Rzeczywiście odbyło się spotkanie związków z Pniewa z Wiesławem Taraską szefem Podregionu i dyrektorem Gałeckim. Następnie spotkanie związków ze Starostą Kutnowskim, skoro Zdzisław Trawczyński, który ma  piecze w zarządzie nad pomocą społeczną, nie radzi sobie z problemem. Skończyło się na obietnicach i poprawy żadnej nie było, a raczej zaognienie konfliktu, bo "do czego to doszło, że problemy DPS wyciekają poza mury DPS". Dochodzi do retorsji w zarządzaniu personelem, związkowcom zmienia się zakresy obowiązków, wprost straszy się na zebraniach konsekwencjami w postaci likwidacji domu pomocy społecznej, stanowisk itp.

W tym czasie w Sądzie Rejonowym w Kutnie trwa proces pracownicy zwolnionej przez Gałeckiego, jego kontrkandydatki w konkursie na stanowisko dyrektora w 2016 roku. O sprawie pisaliśmy dwukrotnie TUTAJ i TUTAJ. Forum portalu uginało się od komentarzy. Pytamy więc Marka Gałeckiego o sytuację wywołaną na forum, bagatelizuje sprawę, że "młode ściera się ze starym". Zapowiadamy, że warto porozmawiać o problemach w placówce. Dyrektor wydaje się otwarty na rozmowę, jednak kiedy rusza kontrola doraźna w DPS idzie na zwolnienie lekarskie, na którym jest do dziś.

Wszystkie działania ogniskują się wokół dyrektora Gałeckiego, działu księgowości, grupy trzymającej dyrektora i grupy pracowników ze związków i innych, którzy widzą zaniedbania w zarządzaniu placówką i stosunek dyrektora do pensjonariuszy i swojej pracy. Jak to bywa w takich sytuacjach problem nieudolności dyrektora zaczyna być zakrywany informacjami, że są dwa skonfliktowane obozy i jak ostatnio powiedział nam wicestarosta Trawczyński "to są przecież drobne niedociągnięcia". W trakcie kontroli pielgrzymki grupy trzymającej dyrektora docierają pod pokoje zarządu powiatu. Wyników kontroli jeszcze nie ma, ale już rozpoczyna się obrona dyrektora i coraz bardziej psuje się atmosfera w DPS. Jedni chcą pracować spokojnie, a drudzy nie mogę odnaleźć się w sytuacji bez Gałeckiego. 

Fakty z kontroli są jednak niezaprzeczalne i miażdżące, a to tylko kontrola doraźna. Gołym okiem widać, że potrzeba tam audytu zewnętrznego w wielu dziedzinach od księgowości, po działania zarządcze i opiekę nad pensjonariuszami łącznie z polityką wydawania im leków itp. 

Dysponowanie cudzymi pieniędzmi

Kontrola ujawniła m.in. że stany kont depozytowych pensjonariuszy w dniu 16 maja 2018 r. nie zgadzają się z kwotami na kontach depozytowych wykazanymi w bilansach za rok 2016 i 2017. Na kontach depozytowych w ostatnich latach jest około 333 do 372 tys. zł. Okazuje się, że DPS do tej pory tylko sporadycznie wzywał spadkobierców do odbioru depozytu po zmarłych podopiecznych. Nie wiedzieć czemu pieniądze przez całe lata przechowywane są na kontach po zmarłych nawet od 1986 r.

Kontrolujące ze Starostwa Powiatowego stwierdzają, że w większości przypadków DPS w Pniewie nie stosuje zapisów ustawy o likwidacji niepodjętych depozytów. Są one przechowywane nawet ponad 10 lat, nie podejmuje się żadnych starań aby ustalić kto jest spadkobiercą zmarłego mieszkańca, nie umieszcza się stosownej informacji w poczytnym  dzienniku w danej miejscowości lub w Biuletynie Informacji Publicznej.

Jak wynika z ustaleń, nieterminowo tj. od 1 miesiąca do 5 lat od daty zgonu wysyłano wezwania do odebrania depozytów. Za to lawina wezwań ruszyła w 2018 r. Do tej pory jednak w 48 przypadkach spośród 146 depozytów nie wysłano do spadkobierców informacji o tych pieniądzach, ani nie zlikwidowano depozytów. Taka sytuacja łamie ustawę z 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów zobowiązującej zarządzającego do niezwłocznego kierowania do osób uprawnionych wezwań o podjęcie tych środków. Wezwanie do odbioru depozytu powinno nastąpić niezwłocznie po uzyskaniu wiadomości o śmierci mieszkańca. W przypadku gdy szacunkowa wartość depozytu przekracza 5 tys. DPS musi zamieścić ogłoszenie na okres 6 miesięcy w BIP. Te nieprawidłowości obciążają głównie dział księgowości w DPS, ale to dyrektor domu pomocy wystawia upoważnienia pracownikom odpowiedzialnym za wskazane procedury. Ma nadzór nad prawidłowością stosowania procedury likwidacji depozytu i wniosków zgłaszanych do sądu. Dyrektor zabezpiecza też ruchomy spadek zmarłych.

Kontrola stwierdziła na podstawie analizy wydruków z kont depozytowych zmarłych mieszkańców, iż po ich śmierci księgowość nie przypisuje odsetek od środków pieniężnych pozostałych na ich kontach. Ostatnie odsetki przypisane są na koniec miesiąca w którym mieszkaniec zmarł. Główna księgowa wykonuje za to nielegalne przypisanie odsetek po zmarłych na konta mieszkańców żyjących. Konta mieszkańców zmarłych są blokowane. Jest to działanie nieprawidłowe, nie powiększa środków zgromadzonych na rachunkach osób zmarłych (czyli z ich spadków należnych uprawnionym osobom), ale nadmiernie powiększa środki finansowe osób żyjących.

Kontrola stwierdziła, że na kontach depozytowych po śmierci mieszkańca DPS dokonywane są potrącenia z tytułu zakupionych dla mieszkańca przed jego śmiercią leków, zwrot nadpłaty za niepełny miesiąc do dnia zgonu, zwrot nadpłaconego świadczenia do ZUS, wpłaty przez pracownika DPS do kasy środków pozostałych po zmarłym mieszkańcu. W tym wypadku nie przedstawiono protokołów potwierdzających ilość pieniędzy w gotówce pozostałych przy mieszkańcu.

Kolejną sprawą jest nieprawidłowo prowadzona książka inwentarzowa przedmiotów trwałego użytku należących do mieszkańców DPS w Pniewie. Jak się okazuje, mieszkańcy kupują sprzęt radiowo-telewizyjny, meble i przedmioty rehabilitacyjne, jednak w książce inwentarzowej nie ma numerów ewidencyjnych poszczególnych przedmiotów, co jest niezgodne z zapisami regulaminu wydanego przez dyrektora w 2011 r. Niezgodny z przepisami regulaminu jest też brak wskazania pracowników, którzy mogą wypłacać środki z kont depozytowych należące do osób niepełnosprawnych. Mogą je wypłacać pracownicy wskazani przez dyrektora, a żaden z pracowników dysponujących pieniędzmi mieszkańców nie posiada upoważnienia do ich dysponowania, dyrektor nie powierzył im także odpowiedzialności za środki wypłacone z kont. Na okoliczność rozliczenia się z pobranych środków powinny być prowadzone kartoteki. Kontrola ustaliła, że pracownik najpierw dokonuje zakupów, a potem wypłacana jest kwota z konta depozytowego. Środki powinny być jednak pobrane na wniosek mieszkańca, a kwota przekazana upoważnionemu pracownikowi który dokona zakupów. W DPS w Pniewie nie jest stosowana praktyka informowania mieszkańców na koniec każdego roku o stanie ich konta depozytowego. O tym ile podopieczny ma pieniędzy dowiaduje się jedynie wtedy kiedy o to poprosi.

"Kwiaty" w polityce kadrowej 

W DPS w Pniewie zatrudnionych jest 54 pracowników. W okresie rządów dyrektora Marka Gałeckiego  2016-2018 z 24 osobami zawarto umowy o pracę, z których połowa zakończyła zatrudnienie, z 4 rozwiązano stosunek pracy, w tym z 3 z powodu przejścia na emeryturę.

Kontrola stwierdziła niezgodne z prawem nabór na stanowisko urzędnicze i awans wewnętrzny. W lutym 2016 r. Marek Gałecki wygrał konkurs na dyrektora. 10 marca 2016 r. DPS ogłosił nabór na stanowisko księgowej. Określił wymagania niezbędne jakie powinien spełniać kandydat tj. "wykształcenie średnie ekonomiczne lub wyższe kierunkowe". Osoba aplikująca na to stanowisko na dzień składania dokumentów posiadała wykształcenie ogólnokształcące i była na 3 roku studiów zaocznych na wydziale zarządzania - księgowość w zarządzaniu. Nie spełniała wymagań określonych w ogłoszeniu, więc oferta powinna zostać odrzucona. Dyrektor jednak podając 30 marca 2016 r. wyniki naboru w uzasadnieniu stwierdził "iż kandydatka spełniła wszystkie wymagania określone w naborze" i 1 kwietnia zawarto z nią umowę o pracę na stanowisku księgowa. W trakcie kontroli okazało się, że umowę tę przedłużono na następne lata.

W marcu 2017 dyrektor w wyniku porozumienia ze starszym opiekunem w dziale opiekuńczo-terapeutycznym awansuje go na stanowisko kierownika tego działu. Dokonanie awansu wewnętrznego pracownika samorządowego jest możliwe tylko w obrębie tej samej grupy stanowisk, czyli np. w ramach grupy stanowisk urzędniczych. Nie jest zgodne z prawem przeniesienie tą drogą na stanowisko kierownicze pracownika samorządowego zajmującego dotychczas stanowisko nieurzędnicze. Starszy opiekun należy do kategorii stanowisk pomocniczych i obsługi, nie jest stanowiskiem urzędniczym i nie mógł zostać kierownikiem działu, co więcej pracownik ten powinien legitymować się kwalifikacjami niezbędnymi na stanowisku, na które ma być awansowany, a tych nie ma. Osoba ta w zastępstwie chorego dyrektora udziela informacji kontrolującym i podpisuje protokół. 

Nie ma wątpliwości, że kontrola w DPS w Pniewie powinna być pogłębiona. Na wybranych przykładach kontrolujący ujawnili poważne nieprawidłowości, a co wykazałaby kontrola kwalifikacji i kompetencji wszystkich pracowników zatrudnianych przez dyrektora, skoro stwierdza on nieprawdę w wynikach naboru?

Dziś w związku z przedłużającą się usprawiedliwioną nieobecnością dyrektora oraz niemożliwością pełnienia funkcji zastępcy przez starszego opiekuna po nielegalnym awansie wewnętrznym,  zarząd powiatu podjął uchwałę o powołaniu na zastępstwo osobę z odpowiednimi kwalifikacjami Izabelę Kosowską, której zadaniem będzie wprowadzenie w życie wskazań pokontrolnych do czasu powrotu Gałeckiego ze zwolnienia do pracy.