Kutno wielokulturowe – spuścizna trzech społeczności

Kutno wielokulturowe – spuścizna społeczności żydowskiej, ewangelickiej i prawosławnej w przestrzeni miejskiej. W dniu 23 września w Akademii Nauk Stosowanych Gospodarki Krajowej odbył się wykład archeolog dr Anny Nierychlewskiej ,,Kutno wielokulturowe – spuścizna społeczności żydowskiej, ewangelickiej i prawosławnej w przestrzeni miejskiej”. Przedstawiono historię osiedlania się ludności żydowskiej na przestrzeni wieków, nakreślono czym się zajmowali oraz jak kształtowała się ich liczebność w naszym mieście.

Do czasów dzisiejszych pozostały niektóre budynki mieszkalne m.in. dom rodziny Aszów (ul. Sienkiewicza 24), willa Izaaca Holtzmana (ul. Mickiewicza 2) i dom rabina Trunka (ul. Wojska Polskiego). Pozostały również obiekty po zakładach produkcyjnych m.in. Cukrownia Konstancja (ul. Mickiewicza 100), słodownia (ul. Przemysłowa 8). Społeczność żydowska posiadała swoje gimnazjum (ul. 3 Maja 34), szkołę żydowską (ul. Kościuszki 10), synagogę (ul. Barlickiego 51), która została zniszczona w czasie II wojny światowej oraz cmentarz (ul. Tarnowskiego 28). Niestety, świadkiem tragicznych losów Żydów w czasie II wojny światowej są budynki obozu przejściowego (teren późniejszego „Herbapolu” ul. Przemysłowa 7) oraz getta (teren byłej Cukrowni Konstancja, później „Exdrob” ul. Mickiewicza). Wspaniałą kartę w historii miasta zapisali bracia Eizykowie, którzy w 1912 roku w pobliskich Adamowicach założyli gospodarstwo ogrodnicze specjalizujące się w uprawie róż (jedno z najlepszych w Polsce).

Nasza gościni przedstawiła również historię osiedlania się ewangelików wokół naszego miasta, z jakich rejonów przybywali oraz czym się zajmowali. Do czasów współczesnych pozostał kościół ewangelicki przy ul. Sienkiewicza 13, który funkcjonuje do chwili obecnej a w niedzielę odprawiane są nabożeństwa. Obok kościoła przy ul. Sienkiewicza 15 zbudowano dom parafialny, w którym prowadziła edukację szkoła ewangelicka. Ulica Oporowska zapisała się w historii miasta jako cmentarz ewangelicki. Obecnie znajduje się tam trawnik, parking i plac zabaw, jedynie kamień z napisem pamiątkowym świadczy o miejscu spoczynku ewangelików.

Najmniej liczną grupę w Kutnie i okolicy stanowiła ludność prawosławna. Ich obecność byłą związana z czasami zaborów, kiedy to głównie zajmowali stanowiska w urzędach. Nie posiadali w Kutnie swojej cerkwi ani cmentarza prawosławnego. Do czasów obecnych zachowały się budynki, w których mieściły się koszary rosyjskie (Pl. Wolności).

Wykład był kolejną pozycją z projektu dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska. Edycja 2025, w którym mieli możliwość uczestniczyć studenci naszego Stowarzyszenia.