W naszym cyklu Świadek czasu, światło prawdy. Było i nie minie? proponujemy ciekawy artykuł Jolanty Leśniewskiej dyrektor Archiwum Państwowego Oddział w Kutnie o fabryce Kraj. Do artykułu załączona jest bogata galeria zdjęć.

Jolanta Leśniewska pisze: Koniec XIX wieku był na terenie Królestwa Polskiego okresem dynamicznych zmian społecznych i gospodarczych spowodowanych rozwojem na tych terenach przemysłu. Rewolucja przemysłowa, która w Europie zachodniej rozpoczęła się na przełomie XVIII i XIX wieku dotarła również na tereny ziem polskich pod zaborem rosyjskim. Czynnikiem, który decydował o nowym obliczu gospodarczym ziem polskich pod zaborem rosyjskim  był  napływ taniej siły roboczej do miast po uwłaszczeniu chłopstwa w 1861 r., które formalnie zakończyło panowanie stosunków feudalnych na tych terenach. W krajobrazie Kutna i powiatu kutnowskiego dominowało rolnictwo. Kutnowskie posiadało żyzne ziemie i liczne dobrze prosperujące majątki ziemskie. Wokół Kutna w połowie XIX wieku, rozpoczął się proces tworzenia przemysłu związanego z przetwórstwem rolnym.  Powstawały cukrownie – największe w Ostrowach, Sójkach, Łaniętach  i Dobrzelinie-gorzelnie, młyny. Region zyskał również asumpt do dalszego rozwoju za sprawą uruchomienia w 1861 roku odcinka kolej Warszawsko – Bydgoskiej, na trasie której znalazło się Kutno, jako jedna z ważniejszych stacji kolejowych. W Kutnie, a następnie w Gołębiewie koło Kutna na początku wieku XX powstała z inicjatywy kutnowskiego i łowickiego ziemiaństwa  jedna z pierwszych w Królestwie Polskim Stacja Rolniczo – Doświadczalna, która prowadziła m. in. badania dotyczące zastosowania maszyn rolniczych dla podniesienia wydajności rolnictwa. W 1866 roku zaś urodził się we Włocławku Alfer Vaedtke, który zmienił oblicze gospodarcze miasta zakładając tutaj największy w regionie zakład produkujący maszyny rolnicze. Postęp techniczny, rozwój nauk ścisłych a także wzrost populacji Europy wymuszał koniczność zastępowania mniej efektywnej pracy ręcznej – kosy sierpy, cepy – maszynami rolniczymi, które w większości na teren Królestwa Polskiego były sprowadzane z Niemiec. Ostatnia dekada  XIX wieku przyniosła miastu radykalną zmianę jego oblicza gospodarczego. Kutno stało się więc małą ziemią obiecaną dla przeszłych pracowników pierwszej w mieście fabryki z prawdziwego zdarzenia. A było to tak…..

Więcej przeczytacie i obejrzycie na stronie Archiwum Państwowego w Płocku TUTAJ