Zamknij

Dziś 50. rocznica śmierci generała Władysława Andersa

07:32, 12.05.2020 Julita Szczepankiewicz Aktualizacja: 09:46, 12.05.2020

W tym roku przypada 50. rocznica śmierci Władysława Andersa i 76. rocznica bitwy pod Monte Cassino. Ta wybitna postać, która wpłynęła na przebieg II wojny światowej, zmarła 12 maja 1970 r. w Londynie. Gen. Władysław Anders był polskim generałem z okresu II wojny światowej. Dowodząc 2. Korpusem Polskim, zdobył między innymi Monte Cassino, Ankonę i Bolonię. Od października 1944 do 5 maja 1945 pełnił obowiązki (wobec wzięcia do niewoli gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego) Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych i Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych oraz angażował się na uchodźstwie w życie społeczno-polityczne Polonii.

12 maja o godz. 14.30 pod pomnikiem gen. Władysława Andersa w Krośniewicach kwiaty złożą Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek oraz Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Minister Jan Józef Kasprzyk.

W związku z tymi rocznicami warto przypomnieć postać W. Andersa, który wywodził się z ziemi kutnowskiej.

Przyszły dowódca PSZ na Zachodzie urodził się w ziemiańskiej rodzinie 11.08.1892 r. we wsi Błonie, obecnie dzielnicy Krośniewic. Był to obszar należący wówczas administracyjnie do Rosji. W. Anders podobnie jak jego liczne rodzeństwo Janina, Karol, Tadeusz i Jerzy urodzili się w budynku wzniesionym w stylu neoklasycystycznym w II połowie XIX w., powszechnie nazywanym przez mieszkańców Krośniewic Andersówką. Bracia Władysława Andersa byli zawodowymi wojskowymi Wojska Polskiego. Młodszy o rok od Władysława Karol był kawalerzystą. Walczył w II Korpusie Polskim we Włoszech. Janina – siostra Władysława– wyszła za mąż za wojskowego.

Andersowie sprowadzili się do Krośniewic w latach 80-tych XIX w. Była to spolonizowana niemiecka rodzina pochodząca z Inflant. Ojciec Andersa -Albert- podjął tutaj pracę w charakterze administratora dużego majątku ziemskiego należącego do rodziny Rembielińskich. Był dyplomowanym rolnikiem. Zarządzał wzorowo majątkiem, stąd też rolnicy przyjeżdżali uczyć się od niego uprawy roli. Jacy byli rodzice W. Andersa? Ojciec był człowiekiem poważnym i surowym, a matka Elżbieta z Tauchertów wyróżniała się dobrocią i delikatnością. Andersowie byli wyznania ewangelickiego, zatem W. Anders i rodzeństwo ochrzczono w kościele ewangelicko-augsburskim w Chodczu. Warto wspomnieć, że W. Anders przeszedł na katolicyzm w 1943 r. W Krośniewicach Anders nauczył się jeździć konno. Miał zamiłowanie do wierzchowców. Jego ojciec zajmował się przecież hodowlą koni. Ta pasja wyniesiona z domu rodzinnego zaowocowała w przyszłości. Jeździectwo uprawiał wyczynowo. W okresie międzywojennym szkolił i sam dawał przykład. Wygrał m.in. zawody w Warszawie zorganizowane z okazji powiększenia toru na Służewcu w 1925 r. W tym samym roku podczas międzynarodowych zawodów hippicznych w Nicei, był kierownikiem polskiej ekipy, która zdobyła Puchar Narodów w konkurencji zespołowej oraz trzy nagrody indywidualne. 

Anders spędził w Krośniewicach swoje dzieciństwo do ok. 1901-1903 r. Tutaj pobierał naukę w prywatnej szkole Kazimiery Wiśniewskiej. Gdy miał 8 lat, rodzice wysłali go do Warszawy. Tam zamieszkał u kuzynostwa. Uczęszczał do szkoły realnej, a następnie kontynuował naukę w gimnazjum. Przyjeżdżał do domu rodzinnego w Błoniu w czasie wolnym od nauki. Później Andersowie wyprowadzili się do Taurogów (były to tereny Rosji, dziś należą do Litwy). Tam Albert Anders został zarządcą olbrzymiego majątku ziemskiego. Władysław w wieku 18 lat otrzymał powołanie do armii rosyjskiej, był słuchaczem kawaleryjskiej szkoły oficerów rezerwy. Później studiował na politechnice w Rydze. Wstąpił wówczas do polskiej korporacji akademickiej „Arconia". Po wybuchu pierwszej wojny światowej Anders został powołany do armii rosyjskiej. W 1917 roku, po upadku caratu, wstąpił do powstającego 1. Korpusu Polskiego gen. Dowbór-Muśnickiego.

W. Anders zmarł w 26. rocznicę bitwy pod Monte Cassino – 12.05.1970 r. w wieku 78 lat.

W krośniewickim kościele w niedzielę 17 maja 2020 roku o 10.30 odprawiona zostanie msza w intencji Generała Władysława Andersa w 50 rocznicę jego śmierci. 

Krośniewice - miejsca związane z gen. Władysławem Andersem, które warto odwiedzić:

  • Andersówka – budynek z II połowy XIX w.; posiada cechy stylowe charakterystyczne dla neoklasycyzmu. Jest to murowany, tynkowany budynek na planie wydłużonego prostokąta, siedmioosiowy, z mieszkalnym poddaszem, kryty dachem naczółkowym. W 2009 roku przekazała go gminie Agencja Nieruchomości Rolnych.  Obecnie w budynku mieszczą się mieszkania lokatorskie. W jednym z pomieszczeń prowadzi działalność Gminne Centrum Sportu i Rekreacji w Krośniewicach. Funkcjonuje tutaj świetlica osiedlowa oraz sala pamięci poświęcona wybitnemu mieszkańcowi dawnej rządcówki. Można obejrzeć tu m.in. kopię metryki chrztu Władysława Andersa (20.11.1892 r.) z Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Chodczu. Na ścianie frontowej budynku Andersówki płyta pamiątkowa ufundowana 11.08.1990 r. przez społeczeństwo Błonia z napisem: „ W tym domu dnia 11sierpnia roku 1892 urodził się Władysław Anders – generał wielki człowiek i patriota, bohater wojny polsko-sowieckiej oraz wojny 1939-45, dowódca II Korpusu Armii Polskiej na Zachodzie.”
  • Zespół pałacowo-parkowy Rembielińskich w Krośniewicach – miejsce związane z pracodawcami Alberta Andersa ojca W. Andersa. Według miejscowych podań W. Anders uczył tutaj jazdy konnej córki właścicieli. Na zespół pałacowo-parkowy Rembielińskich w Krośniewicach składają się: neobarokowy, piętrowy pałac niegdyś zwieńczony mansardowym dachem, tzw. kordegarda, pawilon pałacowy oraz park z 1. połowy XIX w., o powierzchni 17 hektarów.
  • Muzeum im. J. Dunin-Borkowskiego w Krośniewicach - znajduje się tutaj stała ekspozycja poświęcona gen. W. Andersowi. Opis eksponatów, które można obejrzeć w muzeum związana ze zwycięskim dowódcą spod Monte Cassino znajdziecie pod linkiem http://www.muzeumkrosniewice.pl/index.php/ekspozycja-stala.
  • Pomnik gen. W. Andersa - uroczyste odsłonięcie postumentu nastąpiło 29.04.2013 r. Jego budowy podjęło się warszawskie środowisko byłych żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, zrzeszone w Krajowym Związku Żołnierzy PSZ na Zachodzie. Pomocy finansowej udzieliła Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, a organizacyjnie do realizacji zadania włączyły się władze samorządowe Krośniewic i SP im. gen. Władysława Andersa w Nowem. Honorowym gościem uroczystości była córka generała Andersa, Anna Maria Anders. Postument jest usytuowany w centrum miasta na placu Wolności. Pomnik ma około 2,5 metra wysokości. Popiersie jest wykonane z mosiądzu, a postument z granitu, w który wpleciono elementy mające symbolizować czerwone maki spod Monte Cassino.
  • Szkoła Podstawowa im. gen. Władysława Andersa Nowem – imię słynnego dowódcy 2. Korpusu Polskiego nadano szkole we wrześniu 2007 r. Szkoła posiada pamiątki związane z patronem szkoły i Jego żołnierzami, utrzymuje kontakt z kombatantami oraz Anną Marią Anders – córką W. Andersa, a także ze stowarzyszeniami i związkami, którym patronują bohaterowie Monte Cassino. Przed budynkiem szkoły znajduje się obelisk poświęcony gen. W. Andersowi.
  • Mogiła na cmentarzu parafialnym w Krośniewicach Śp. .Józefa Kazimierza Rosłowskiego (1926-1974) , mieszkańca Krośniewic, uczestnika walk pod Monte Cassino i całej kampanii włoskiej. 
(Julita Szczepankiewicz)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(0)

Brak komentarza, Twój może być pierwszy.

Dodaj komentarz

0%