Darowizna w trakcie trwania małżeństwa jest sposobem na zabezpieczenie majątku osobistego jednej ze stron. Może być przekazywana zarówno w małżeństwach, które zdecydowały się na intercyzę, jak i pozostających we wspólności majątkowej. W jaki sposób przekazać darowiznę współmałżonkowi i w jakich sytuacjach może ona zostać cofnięta?
Definicję darowizny możemy znaleźć w Kodeksie Cywilnym. Jest to dobrowolne, nieodpłatne przekazanie swojego majątku innej osobie lub osobom. Darowizny najczęściej przekazywane są pomiędzy członkami rodziny - od rodziców czy rodzeństwa. Zdarzają się jednak również darowizny między małżonkami.
Darowiznę w rodzinie możemy przekazać na podstawie zwykłej umowy cywilnoprawnej. Nie ma potrzeby korzystania z usług notariusza przy jej spisywaniu. Jednak poprawna umowa darowizny powinna zawierać elementy takie jak:
Darowizna jest jednak czynnością opodatkowaną, chociaż progi opodatkowania są dość wysokie. W 2019 roku opodatkowaniu podlega kwota darowizny powyżej:
9 637 zł (od jednego darczyńcy) i 19 274 zł (od wielu darczyńców) - dla nabywców w I grupie podatkowej,
7 276 zł - dla nabywców w II grupie podatkowej,
4 902 zł - dla nabywców w III grupie podatkowej.
W I grupie podatkowej podatek wynosi od 3 proc. przy kwocie powyżej 10 728 zł (maks. kwota podatku to 308,30 zł) do 7 proc. przy kwocie powyżej 20556 zł (maks. kwota podatku wynosi 822,20 zł).
Darowizna między małżonkami odbywa się w 0 grupie podatkowej. Grupa 0 została nieformalnie wyodrębniona z grupy I. Należą do niej współmałżonkowie, ale też rodzice (wstępni) i dzieci (zstępni) oraz rodzeństwo, macocha lub ojczym, bratowa i zięć. W tej grupie podatkowej jest możliwe zwolnienie generalne z podatku od spadków i darowizn. W związku z tym jest to bardzo prosty sposób na zwiększenie wiarygodności finansowej np. przy zaciąganiu kredytu hipotecznego. Ta zasada dotyczy zarówno małżeństw z rozdzielnością majątkową jak i pozostających we wspólności.
Warunkiem jest zgłoszenie dokonania aktu darowizny do Urzędu Skarbowego przez formularz SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od daty nabycia przedmiotu. Dodatkowo do formularza należy załączyć dokument potwierdzający dokonanie darowizny - np. poprzez wydruk z rachunku bankowego. Jeśli nie zgłosimy darowizny w wyznaczonym czasie, darowizna będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Istnieją dwie sytuacje, kiedy nie musimy informować Urzędu Skarbowego o fakcie darowizny. Pierwsza z nich dotyczy sytuacji, kiedy kwota darowizny nie przekracza 9 634 zł (czyli nie podlega opodatkowaniu). Nie musimy również składać oświadczenia do US, jeśli umowa została sporządzona przez notariusza.
Jeśli przed ślubem nie spisaliśmy odpowiedniej intercyzy, to z chwilą zawarcia małżeństwa nastaje tzw. wspólność majątkowa. Od tej pory oprócz majątku osobistego (wszystkie przedmioty nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego) partnerzy zaczynają tworzyć również majątek wspólny. Należą do niego wszystkie przedmioty, które nie służą zaspokojeniu podstawowych potrzeb jednego z małżonków (np. odzież). Wspólność majątkowa ma wpływ na naszą zdolność kredytową wymaganą przy zaciąganiu pożyczek np. w https://pozyczkaok.pl/.
Nie ma przeszkód w przekazywaniu przedmiotów należących do majątku osobistego z jednego małżonka na drugiego. Umowa darowizny nie może przyczynić się do radykalnego zmniejszenia już nabytego majątku wspólnego. Współmałżonkowie mogą również przekazać jednemu ze współmałżonków darowiznę z majątku wspólnego. Nie oznacza to jednak, że z majątku wspólnego może zostać dokonana np darowizna połowy własności mieszkania żonie. We wspólności majątkowej nie może dojść do sytuacji, że jeden z małżonków ma rażąco mniejszy majątek kosztem majątku wspólnego (chyba że narzeczeni zdecydują się na podpisanie intercyzy przedmałżeńskiej).
Posiadanie wspólności majątkowej nie oznacza również, że jest niemożliwa darowizna od rodziny tylko na jednego małżonka. W takiej sytuacji darczyńca w umowie ma prawo określić, że nieruchomość bądź kwota pieniędzy została darowana konkretnej osobie. Dzięki temu darowizna wejdzie do majątku osobistego osoby obdarowanej. Jeśli natomiast darowizna ma wejść do majątku wspólnego - umowa darowizny powinna określić to jasno, aby w razie rozwodu uniknąć trudności przy podziale majątku.
Przyjmując darowiznę od współmałżonka pamiętajmy, że istnieją sytuacje w której darowizna może zostać zarówno cofnięta w ciągu 2 lat od jej otrzymania, jak i unieważniona. Cofnięcia darowizny darczyńca może dokonać, jeśli poziom życia darczyńcy ulegnie znacznemu obniżeniu (np. z powodu rozwodu) lub w sytuacji domniemania rażącej niewdzięczności. Ostatnia sytuacja może wiązać się z koniecznością udowodnienia niewdzięczności przed sądem. Przesłanką rażącej niewdzięczności jest:
Czyn przejawiający rażącą niewdzięczność musi zostać wymierzony bezpośrednio lub pośrednio w darczyńcę i stanowić rażące naruszenie norm społecznych i rodzinnych.
W jakiej sytuacji może dojść do unieważnienia darowizny? Jest to możliwe w sytuacji gdy jeden ze współmałżonków próbuje ochronić majątek przed zlicytowaniem przez wierzyciela. Kłopoty finansowe mogą wynikać m.in. przez lekkomyślne zaciągnięcie pożyczki bez zgody współmałżonka.Drugim przykładem może być sytuacja, w której darczyńca nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych. Oznacza to, że nie może ona podejmować wiążących umów, w związku z tym umowa darowizny będzie również nieważna.
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz