Bakterie w akwarium - jaką pełnią rolę?

W naszym przewodzie pokarmowym żyje wiele bakterii, które mają bardzo pożyteczne działanie na procesy trawienne zachodzące w naszych organizmach. Bakterie żyją na naszej planecie od miliardów lat i stanowią niezwykle ważną część wszystkich ekosystemów. Nie powinno nas zatem dziwić, że pożyteczne okazują się również w naszym akwarium.

Do jednych z ważniejszych bakterii, jakie powinny zamieszkiwać nasze akwarium zaliczyć możemy bakterie denitryfikacyjne i nitryfikacyjne. One właśnie odpowiedzialne są za prawidłowy przebieg tak zwanego cyklu azotowego.

Cykl azotowy w akwarium

Cykl azotowy to nic innego, jak przemiana szkodliwych związków chemicznych (takich jak amoniak) w nieszkodliwy dla ryb azotan, właśnie z udziałem wspomnianych bakterii. Cykl azotowy ma miejsce w akwarium, w którym pojawiają się zwierzęta i rośliny – to właśnie resztki przemiany materii ryb czy obumarłe szczątki roślin wydzielają do wody szkodliwe związki, takie jak amoniak. Amoniak zaś zostaje rozłożony przez beztlenowe bakterie nitryfikujące i przemieniony na azotyn, a następnie azotan. W ten sposób cykl azotowy w zbiorniku zostaje zamknięty. Warto przy tym pamiętać, że duże stężenie azotanu również może być toksyczne dla ryb, z tego też powodu konieczne jest regularne podmienianie wody w zbiorniku. Kolejną rzeczą wartą odnotowania jest fakt, że choć pożyteczne bakterie nitryfikacyjne pojawiają się w naszym akwarium samoistnie, jeśli chcemy szybciej ustabilizować parametry wody, możemy dodać je do akwarium.

Gdzie żyją pożyteczne bakterie?

Jak już wyjaśniliśmy, bakterie są bardzo pożyteczne dla całej obsady zbiornika, dlatego też warto, w miarę możliwości, kontrolować i utrzymywać ich kolonie w dobrej kondycji. Nie jest to zadanie trudne – wystarczy wiedzieć, gdzie zamieszkują bakterie nitryfikacyjne. Ich domem jest najczęściej filtr. Ta świadomość wiele zmienia, na przykład przy konserwacji tego urządzenia. Chcemy utrzymać kolonię bakterii, dlatego nie powinniśmy nigdy myć filtra pod gorącą wodą (najlepiej użyć do tego wody akwariowej). Dodatkowo nie powinniśmy wyłączać urządzenia na dłużej, niż 2-3 godzin. Bakterie znajdziemy również w samym akwarium – na danie czy na liściach.

Bakterie są gwarantem bezpieczeństwa obsady

Wielu może popełnić ten pochopny błąd i zapełnić akwarium rybkami zaraz po jego uruchomieniu. Jest to duże przewinienie, między innymi z tego powodu, że kolonie bakterii nie zdołały się jeszcze wytworzyć. Jest zatem bardziej, niż pewne, że stężenie niebezpiecznych związków chemicznych będzie szybko rosło, co może okazać się tragiczne w skutkach dla całej obsady zbiornika. Dlatego też zaleca się w pierwszych tygodniach funkcjonowania akwarium stałe monitorowanie wszystkich parametrów wody i wpuszczenie do niego zwierząt dopiero w momencie, gdy w wodzie nie znajdziemy prawie żadnych azotynów czy amoniaku, zaś będzie rósł poziom azotanów. W takim wypadku mamy pewność, że bakterie rozwinęły się i wykonują swoją pracę, filtrując wodę z toksyn.