Jubileusz 50-lecia koronacji w Głogowcu (1975–2025)

14 września 2025 roku o godzinie 12:00 w sanktuarium w Głogowcu odbędzie się uroczysta Msza Święta Jubileuszowaz okazji 50-lecia koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej Głogowieckiej – Pani Ziemi Kutnowskiej, Matki Cierpiącego Narodu (1975–2025).

Eucharystii przewodniczyć będą: Ksiądz Arcybiskup Zbigniew Zieliński, Metropolita Poznański, Ksiądz Biskup Wojciech Osial, Administrator Diecezji Łowickiej.

50 lat temu koronacji obrazu Matki Bożej Głogowieckiej, której dokonał kardynał Stefan Wyszyński. W uroczystości uczestniczyli wówczas: arcybiskup poznański Antoni Baraniak, 10 biskupów, 35 księży z archidiecezji warszawskiej, 20 sióstr zakonnych i zakonników, kilkudziesięciu alumnów WSD w Warszawie, a także kilkanaście tysięcy wiernych.

Serdecznie zapraszamy wszystkich wiernych do wspólnej modlitwy i dziękczynienia.

Poniżej prezentujemy artykuł  dr. Jacka Saramonowicza, historyka, dyrektora Gminnej Biblioteki Publicznej im. Józefa Bohdana Zaleskiego w Leszczynku.

Koronacja obrazu Matki Bożej Głogowieckiej w 1975 roku w świetle materiałów SB

W tym roku Sanktuarium w Głogowcu obchodzi 50. rocznicę koronacji obrazu Matki Bożej Głogowieckiej, której dokonał kardynał Stefan Wyszyński. W uroczystości uczestniczyli także: arcybiskup poznański Antoni Baraniak, 10 biskupów, 35 księży z archidiecezji warszawskiej, 20 sióstr zakonnych i zakonników, kilkudziesięciu alumnów WSD w Warszawie, a także kilkanaście tysięcy wiernych.

23 maja 1974 r. papież Paweł VI bullą „Apostolorum Limina” ogłosił rok 1975 „Rokiem Jubileuszowym” poświęconym pojednaniu. Obchody jubileuszowe rozpoczęły się już w Wigilię Bożej Narodzenia 1974 roku od symbolicznego otwarcia „Drzwi Świętych” w Bazylice św. Piotra w Rzymie przez papieża. W związku z tym ustanowiono kościoły jubileuszowe, a jednym z nich stało się Sanktuarium Matki Bożej w Głogowcu.

12 października 1974 r. Papież Paweł VI na wniosek Prymasa Polski, ofiarował koronę dla obrazu Matki Bożej w Głogowcu i specjalną bullą zezwolił na koronację tego obrazu, której miał dokonać Kardynał Wyszyński.

Ze względu na masowy charakter wydarzenia Służba Bezpieczeństwa podjęła szereg działań mających na celu „operacyjne zabezpieczenie uroczystości”. 8 września 1975 roku Komendant Wojewódzki Milicji Obywatelskiej w Płocku płk. Tadeusz Dudkiewicz w związku z planowanymi uroczystościami zatwierdził „Plan rozpoznania przygotowań i operacyjnego zabezpieczenia uroczystości koronacji obrazu Matki Boskiej Głogowieckiej w parafii Głogowiec, dek kutnowski, archidiecezja warszawska w dniu 14 września 1975 r.”. Według posiadanych przez SB informacji w uroczystości tej zapowiedział swój udział ks. kardynał Stefan Wyszyński oraz około 20 kapłanów, którzy „poprzez tą imprezę zamierzali wpłynąć na zwiększenie mobilizacji wiernych i duchowieństwa kondekanalnego dla podniesienia kultu i czci Matki Boskiej”.

Funkcjonariusze bezpieki przedstawili charakterystykę parafii Głogowiec oraz ówczesnego proboszcza ks. Stanisława Tomaszewskiego, który „wobec władz państwowych był lojalny”, a w „ocenie dziekana i Kurii nie cieszył się autorytetem”. Bezpieka przewidywała, że w uroczystości weźmie udział że około 5 tys osób. W związku z powyższym zaplanowano szereg przedsięwzięć operacyjnych. Wydział IV KWMO w Płocku poprzez tajnych współpracowników i kontakty operacyjne pozyskiwał informacje o pracach organizacyjnych związanych z koronacją. Funkcjonariuszy SB szczególnie interesowały: ewentualne zmiany w programie planowanej imprezy, zamierzenia wykorzystania w uroczystości dzieci i młodzieży szkolnej z terenu Głogowca i okolicznych parafii, formy angażowania „kół bieli i ministrantów”, ewentualne próby wykorzystania organizacji społecznych, a zwłaszcza straży pożarnych, orkiestr i innych, stopień zainteresowania mieszkańców miejscowej i okolicznych parafii planowaną imprezą, charakter dekoracji i treści haseł kościelnych na trasie przejazdu biskupów. Za powyższe działania odpowiedzialni byli: por. St. Hermaniuk i st. szer. J. Czubaj.

Ponadto spośród spośród pracowników Wydziału IV utworzono dwie specjalne grupy: 3 – osobową grupę operacyjno – techniczną dla utrwalenia publicznych wystąpień Kardynała Wyszyńskiego i innych biskupów oraz sporządzenia stenogramów tych przemówień oraz 5 – osobową grupę operacyjno – obserwacyjną, której zadaniem było zewnętrzne rozpoznanie zasięgu i charakteru uroczystości, w tym: „liczby przybyłych na uroczystości biskupów i osób im towarzyszących, liczby księży świeckich, zakonnych i delegacji parafialnych, składu społeczno – zawodowego uczestników imprez, frekwencji dzieci i młodzieży z uwzględnieniem organizacyjnych form ich uczestnictwa oraz pozyskanie treści publicznych wystąpień ks. kardynała Stefana Wyszyńskiego i innych biskupów, komentarzy wśród duchowieństwa i wiernych odnośnie tych wystąpień, zachowania się zgromadzonych ludzi w miejscach publicznych”.

Po uroczystościach w dniach 14 – 15 września przeprowadzone miały być wywiady z t.w. i k.o. w celu pozyskania powyższych informacji. Dodatkowo MO podczas uroczystości miała zapewnić ład i porządek w ruchu drogowym i zorganizować grupę interwencyjną na wypadek ewentualnego zakłócenia porządku publicznego. Nadzór nad tymi wszystkimi działaniami powierzono „grupie kierowania” w składzie: Naczelnik Wydz. IV kpt. K. Sikorski i Naczelnik Wydz. Prewencji ppłk. J. Orlikowski. Grupa miała rozpocząć pracę w Komendzie Miejskiej MO w Kutnie w dniu 14 września 1975 r. od godz. 7.00 do 20.00 i do dyspozycji posiadała 2 samochody osobowe i samochód marki „Nysa”.

Po zakończonej uroczystości planowano nadać szyfronogramy z przebiegu uroczystości do Departamentu IV MSW i I Sekretarza KW PZPR oraz Wojewody Płockiego, a dodatkowo stenogram kazania Kardynała Wyszyńskiego do wydziału IV KWMO w Warszawie.

Szczegółowy przebieg wydarzenia przedstawiony został w meldunku nr 244/75 do Naczelnika IV Departamentu MSW. Uroczystości koronacyjne rozpoczęły się o godzinie 10.00, a następnie „o godzinie 10:30 z kościoła parafialnego w szyku procesjonalnym do ołtarza polowego, ustawionego ok. 150 m. od kościoła przeniesiony został obraz Matki Boskiej Głogowieckiej. Ustawiono go na specjalnie przygotowanym podium”.

W czasie procesji wierni śpiewali pieśni religijne przy akompaniamencie orkiestry z miejscowości Żary. Następnie proboszcz parafii ks. Stanisław Tomaszewski w 10 - minutowym przemówieniu powitał przybyłych na uroczystość Kardynała Wyszyńskiego, arcybiskupa Antoniego Baraniaka, biskupów, kapłanów, zakonników, siostry zakonne, alumnów, przedstawicieli z zagranicy i wiernych. Według SB wystąpienie proboszcza „nie zawierało akcentów zasługujących na uwagę”.

O godzinie 11.00 rozpoczęła się Msza święta koncelebrowana przez arcybiskupa Antoniego Baraniaka w asyście biskupów i miejscowego duchowieństwa. W czasie mszy ok. 40 -minutowe kazanie wygłosił Kardynał Wyszyński, w którym według notatki bezpieki mówił o historii obrazu Matki Bożej w Głogowcu, a także nawiązał do rozwoju przemysłowego Kutna i innych miast, który „przyczynia się do wzrostu dobrobytu narodowego podkreślając znaczenie regionu kutnowskiego w produkcji rolnej” oraz „ spójrzmy znowu na tę ziemię żyzną kutnowską, zebraliście w tym roku obfite owoce tej ziemi i może śpiewacie sobie na żniwnych uroczystościach błogosławiony owoc ziemi i słusznie. Wprawdzie w gazetach Wam piszą, że mało zebraliście, że za mało będzie chleba i zboża i innych produktów ziemi, ale nie wiem czy tak jest, a może dlatego żeby usprawiedliwić jakiś program, który karmi cały świat kosztem własnych dzieci, własnej ojczyzny i tych pracowitych ludzi ziemi ojczystej…”.

Po zakończeniu Mszy św. alumn Wyższego Seminarium Duchownego odczytał treść aktu koronacyjny podpisany przez papieża Pawła VI w 1974 roku. Przed samą koronacją obrazu arcybiskup poznański A. Baraniak wygłosił jeszcze 10- minutowe przemówienie, w którym „podkreślił znaczenie i doniosłość uroczystości oraz zwrócił się do Kardynała Wyszyńskiego o dokonania aktu koronacyjnego”, po czym Kardynał Wyszyński w asyście obecnych biskupów i duchowieństwa dokonał aktu koronacji obrazu.

Na zakończenie proboszcz parafii Głogowiec podziękował „przybyłym na uroczystość: kardynałowi, arcybiskupowi, biskupom, kapłanom, siostrom zakonnym, zakonnicom, alumnom, przybyłym chórom z kościoła parafialnego z Kutna i Szymanowa, orkiestrze z Żarów, młodzieży z Sochaczewa, miejscowej służbie liturgicznej, rodzinie parafialnej i wszystkim wiernym za aktywny udział w koronacji obrazu”.

Uroczystość zakończyła się „o godzinie 13.20, po czym w szyku procesjonalnym biskupi i duchowieństwo na czele z Kardynałem Wyszyńskim „udali się na obiad do plebanii”.

SB zwróciła uwagę również na uczestników pielgrzymki parafii dekanatu kutnowskiego: „Pielgrzymka z miasta Kutna wyruszyła o godz. 7.30 i liczyła 2 tys. osób wiernych. Proboszcz parafii ks. Jan Świtkowski nie posiadał zezwolenia na zorganizowanie pielgrzymki i sam udziału w niej nie brał”. Funkcjonariusze SB stwierdzili też udział „kilkudziesięcioosobowej pielgrzymki z diecezji olsztyńskiej, młodzieży żeńskiej w regionalnym stroju łowickim, która w czasie uroczystości wykonywała pieśni religijne oraz 4 – osobowej grupy mężczyzn w regionalnym stroju kutnowskim, która wspólnie z 4 – osobową grupą strażaków asystowała przy obrazie”

Zainteresowanie SB dotyczyło także wystroju kościoła i trasy pielgrzymki, gdzie „umieszczone były różnokolorowe chorągiewki, hasła o treści religijnej, udekorowano przydrożne figurki, w domach mieszkalnych wzdłuż przemarszu pielgrzymek widoczne były ołtarze z umieszczonym wizerunkiem M.B. Głogowieckiej”.

W meldunku do IV Departamentu MSW znalazła się również informacja o szacowanej liczbie uczestników tj. ok. 12 tys. wiernych, w tym około 20 % dzieci i młodzieży, a w czasie uroczystości „nie stwierdzono zakłóceń porządku i bezpieczeństwa publicznego, zanotowano jedynie pewne utrudnienia w ruchu kołowym na skutek zablokowania dróg w miejscowości Głogowiec przez wiernych”. Autor dr Jacek Saramonowicz