Miasto zainauguruje obchody stulecia odzyskania niepodległości

31 stycznia samorząd miejski zainauguruje w Kutnie obchody stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę w Kutnie. W Centrum Teatru Muzyki i Tańca odbędzie się uroczysta sesja Rady Miasta Kutna wraz z podjęciem uchwały o wzniesieniu pomnika doktora Antoniego Troczewskiego.

Jak wcześniej pisaliśmy w budżecie Kutna przewidziano 100 tys. zł na budowę pomnika Troczewskiego. Stanie on przed Willą Troczewskiego na 29 Listopada 4. 

- Doktor Antoni Troczewski przyjechał do Kutna w wieku 29 lat i został tu na do końca swoich dni (mieszkał i działał przez 38 lat). Pokochał Kutno i jego mieszkańców, a Kutnianie w podziękowaniu za jego serce i pracę społeczną ustanowili godność Honorowego Obywatela Miasta Kutno i nadali ją Doktorowi Troczewskiemu w 1919 roku. Tak więc już za życia był Antoni Troczewski legendą. Także legenda głosi, że to Mieszkańcy Kutna podarowali mu ten dom przy ulicy 29 listopada, do którego się wprowadził wraz z rodziną i mieszkał jakiś czas. „Willę Troczewskiego” władze miasta odkupiły od ostatnich właścicieli w 2012 roku. Obecnie mieści się w niej Urząd Stanu Cywilnego. Od kilku lat oczekiwaliśmy na odrestaurowanie Willi Doktora- pisze Bożena Gajewska, prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej.

Stanisław Wojdecki członek TPZK tak wspominał dr Antoniego Troczewskiego i jego pracę u podstaw w Kutnie przy okazji obchodów śmierci honorowego obywatela Kutna.

Dr Antoni Troczewski urodził się w 1861 roku w Łomży. Lata szkolne, studia i początki kariery zawodowej spędził w Warszawie. Podczas pobytu w Warszawie należał do tajnej organizacji studenckiej ,która kładła nacisk na wychowanie patriotyczne i szerzenie wśród społeczeństwa idei „pracy u podstaw”. W myśl tego programu po powstaniu styczniowym skończyła się tzw. epoka romantyzmu, która miała zmienić mentalność Polaków. Uznano, że walka narodowowyzwoleńcza pozbawiona jest sensu. Narodził się prąd społeczno-literacki zwany powszechnie pozytywizmem. Pozytywiści dążyli do rozwoju ekonomicznego, społecznego i kulturalnego kraju. Miało się to dokonywać poprzez zakładanie stowarzyszeń, spółdzielni, zespołów, teatrów itp. , które podnosiłyby poziom oświaty, kultury i świadomości narodowej. Szczególna rola miała przypaść inteligencji, która miała obowiązek przewodzenia narodowi, aby nieść „oświaty kaganiec” . Dr Antoni Troczewski tak jak i jego koledzy ze studiów na swoją działalność wybierają prowincjonalne miasta. Los sprawił, że Doktor Antoni Troczewski w 1890 roku przyjechał do Kutna i został tu przez resztę swojego życia. Kutno w 1890 roku liczyło około 12 tysięcy mieszkańców, w większości biednych, z czego 70% stanowiła ludność żydowska. Obraz Kutna widziany oczami młodego doktora, pełnego entuzjazmu do działalności był bardzo pesymistyczny. Początkowo spotkał się Troczewski z obojętnością i brakiem zrozumienia wśród mieszkańców miasta. Martwiło go życie umysłowe , które stało na niskim poziomie. Krytykował brak zainteresowania sprawami szerszego świata, „zasklepienie się”, ograniczenie zainteresowań do obowiązków zawodowych, a prywatnie, że życie sprowadza się do przyjemności , krótkotrwałych, nic nie wzbogacających „wartościowo” człowieka – czyli gry w karty. Mieszkańcy nie myślą kategoriami dobra ogółu, bowiem wdają się w nic nie warte między sobą kłótnie . Dla Doktora było to życie „zapleśniałe ”. Nie lepiej wyglądało życie społeczno-gospodarcze i kulturalne mieszkańców Kutna . Z ważniejszych instytucji w Kutnie w latach dziewięć dziesiątych XIX wieku były tylko: szkoły – katolicka, ewangelicka oraz szpital św. Walentego i ochotnicza straż ogniowa .Szpital nie odgrywał większej roli – był zaniedbany ze względu na brak finansów i nieliczny personel, początkowo pracował tylko jeden lekarz. Polityka rusyfikacyjna zaborcy nie pozwalała na rozwój oświaty i kultury. Ochotnicza straż ogniowa nie odgrywała większej roli kulturotwórczej w życiu mieszkańców Kutna. Panował dość powszechnie analfabetyzm. Troczewski krytykował także mieszkańców Kutna, że nie zakładają rodzimych zakładów, a korzystają wyłącznie z handlu żydowskiego.

Dał temu wyraz umieszczając artykuły w warszawskim czasopiśmie „Głos”, które dotyczyły Kutna i jego mieszkańców. W jednym z artykułów napisał: „Żądacie wiadomości z Kutna, zamierzam więc przesyłać je Wam stale. Dawno się to już należy, gdyż jakkolwiek miasto nasze pod względem obszaru i ilości mieszkańców zalicza się do większych i ruchliwszych, jednak prawie nigdy nie daje znać o sobie i samo mało interesuje się tym, co dzieje się na szerszym świecie. Ludzie u nas, poza sferą obowiązkowych zajęć albo się kłócą, albo grają w karty, nic więc dziwnego, że nie mają czasu na zainteresowanie się sprawami natury ogólniejszej. Nie wiem czemu przypisać to zasklepienie się jego mieszkańców, gdyż warunki miasta niczym nie są gorsze od warunków wielu innych miast prowincjonalnych…..Czyżby Kutno nie miało nic do zanotowania z życia mieszkańców i z biegu spraw społecznych? „….” za bardzo pochłaniają umysły względy osobistych zawiści, intryg i walki konkurencyjnej”.

Pomimo tych wszystkich trudności, dr Troczewski był wzorem lekarza okresu pozytywizmu. Chciał zmienić oblicze miasta, które wybrał dla swojej działalności. Praca „od podstaw”, którą podjął A. Troczewski w Kutnie była z góry przemyślana, zaplanowana i konsekwentnie realizowana przez całe jego życie . Był to program obejmujący podstawowe dziedziny życia umysłowego, społecznego i gospodarczego. Jego realizacja miała zmienić stosunki społeczne, ugruntować jedność narodową i podjąć walkę o niepodległość.

Dr Antoni Troczewski na inteligencję nakładał ważne zadania, jej powierzał obowiązek przewodzenia narodowi w rozwoju społecznym i ekonomicznym. Pisał: „... Musimy zbliżyć się do tego ludu z całą dobrą wolą i wiarą, wczuć się w jego duszę, w jego potrzeby, stać się starszymi braćmi i doradcami zarówno w życiu duchowym, jak i materialnym, dopomagać do osiągnięcia większej oświaty, zachęcać do tworzenia instytucji kulturalno-oświatowych i społecznych i w tych instytucjach razem z nimi pracować. I tu otwiera się szerokie pole dla inteligencji polskiej, zarówno ze starszej jak i młodszej generacji...”.

Mimo początkowego braku zrozumienia ze strony mieszkańców, potrafił pobudzić wraz z wieloma swoimi współpracownikami lokalną społeczność do działania. Z jego inicjatywy powstało m.in.:. Towarzystwo Dobroczynności, Towarzystwo Muzyczno – Dramatyczne, Polska Macierz Szkolną, Towarzystwo Krajoznawcze, Spółdzielnia „Kutnowianka”, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, „Tygodnik Kutnowski” oraz inne instytucje spółdzielcze i kredytowe. Wybudowano z jego inicjatywy Dom Dochodowy Straży Ogniowej, Sierociniec i dzisiejszy budynek w którym mieści się szkoła – tj. ZS nr 2 Kutnie. Swoją dewizę życiową „nic dla siebie, wszystko dla innych” Doktor Troczewski stosował przez całe swoje życie. Nie szczędził zdrowia, pieniędzy i czasu dla ukochanej Ziemi Kutnowskiej i jej mieszkańców. Działalność jego była widoczna w każdej dziedzinie życia oświatowego, gospodarczego, ekonomicznego i kulturalnego naszego miasta. Wymienione instytucje służyły społeczności lokalnej, m.in. dążyły do upowszechnienia czytelnictwa poprzez zakładanie bibliotek, organizowały przedstawienia teatralne, wycieczki, „majówki”, bale karnawałowe, koncerty muzyczne, wystawy malarskie. Dostarczały mieszkańcom rozrywki i wpływały na kulturalny odbiór dzieł sztuki. Instytucje kredytowe i spółdzielcze dążyły do stopniowego przechodzenia handlu, rzemiosła i przemysłu w ręce polskie poprzez udzielanie tanich kredytów kupcom, rzemieślnikom i drobnym producentom. Doktor Troczewski dbał o sprawne funkcjonowanie szkół i dobrą opinię w środowisku lokalnym oraz o wysoki poziom nauczania i wychowania. Dzięki osobistej pracy, stworzył w Kutnie szpital, który stał się jedną z najlepiej funkcjonujących placówek w Królestwie Polskim.

Bezinteresownie uczestniczył w akcjach charytatywnych i patriotycznych komitetach organizacyjnych z udziałem licznego udziału mieszkańców Kutna.

Działalność stowarzyszeń przyczyniła się do rozwoju miasta i ożywienia życia umysłowego i kulturalnego. Dzięki jego inicjatywom, postępował wyraźny rozwój elity miasta, do której zaliczała się miejscowa inteligencja, kadra urzędnicza oraz właściciele powstających zakładów przemysłowych. Zasługi dla lokalnej społeczności zostały docenione przez mieszkańców i władze polskie. W dniu 22 grudnia 1919 roku  dr A. Troczewski otrzymał godność honorowego obywatela miasta Kutno, natomiast 15 września 1923 r. otrzymał jedno z najważniejszych polskich odznaczeń – Order Odrodzenia Polski „Polonia Restituta”.