Prawomocny wyrok rozwodowy to jedyny sposób na zakończenie małżeństwa zgodny z prawem. Należy mieć na uwadze, iż oprócz samego rozwiązania małżeństwa, sąd rozwodowy orzeka także o władzy rodzicielskiej, kontaktach, miejscu zamieszkania i alimentach na małoletnie dzieci (o ile małżonkowie takie posiadają). W punkcie pierwszym wyroku rozwodowego sąd orzeka o rozwiązaniu małżeństwa stron przez rozwód, przy czym może tego dokonać z wyłącznej winy obojga małżonków, z winy jednego z małżonków lub może odstąpić od orzekania o winie (ale tylko na zgodny wniosek małżonków). Każdy z tych wyroków niesie za sobą inne konsekwencje prawne i może mieć wpływ na dalsze życie byłych małżonków, także po rozwodzie.
Zgodnie z przepisem par. 1 art. 56 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód. Rozkład ma charakter zupełny, jeżeli ustały więzi fizyczne, duchowe i gospodarcze małżonków. Orzeczenie rozwodu będzie niedopuszczalne jeśli na skutek jego orzeczenia miałoby ucierpieć dobro małoletnich dzieci małżonków lub, gdy z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Ponadto, rozwód nie będzie możliwy, gdy żądać go będzie małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że małżonek niewinny wyrazi zgodę na rozwód lub jego odmowa będzie sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Można w orzecznictwie Sądu Najwyższego wyróżnić m.in. takie stanowisko, zgodnie z którym ocena odmowy zgody na rozwód musi uwzględniać sytuację życiową małżonka winnego, jak i niewinnego odmawiającego zgody.
Ponadto zwrócić uwagę trzeba na orzeczenie Sądu Najwyższego, w którym stwierdzono, iż motywy moralne i religijne odmowy zgody na rozwód nie są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (wyrok SN z 10.09.1997 r., II CKN 292/97). Ponadto orzecznictwo uznaje również, że brak zgody na rozwód umotywowany wyłącznie rzeczywistym poczuciem krzywdy małżonka pozwanego o rozwód nie daje podstaw do podniesienia zarzutu sprzeczności odmowy z zasadami współżycia społecznego, ponieważ małżeństwo opiera się na założeniu trwałości (np. wyrok SN z 13.03.1998 r., I CKN 539/97, niepubl.).
Co prawda pojęcie winy w prawie rodzinnym nie zostało jednoznacznie wskazane przez ustawodawcę, dlatego należy tu przyjąć definicje zawarte w orzeczeniach sądów oraz w doktrynie prawniczej. Przyjmuje się, że zastosować tu można pojęcie winy wypracowanej w prawie cywilnym, w którym pojęcie to obejmuje dwa składniki- obiektywny dotyczący naruszenia danej normy postępowania oraz subiektywny zawierający stosunek psychiczny osoby do danego zachowania lub zaniechania, które doprowadziło do naruszenia danej normy postępowania.
Orzecznictwo podkreśla jednak, że przy ustalaniu winy sąd rozwodowy nie bierze pod uwagę wszystkich nieprawidłowych zachowań małżonków (lub małżonka), a tylko te, które małżonkowie odczuwali jako destrukcyjne dla ich związku (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 lipca 2018 r., sygn. akt I ACa 907/17).
Co do zasady, zgodnie z przepisami sąd rozwodowy ma obowiązek orzekać o winie w rozkładzie pożycia zawsze. Może od tego odstąpić od tego wyłącznie wtedy, gdy oboje małżonkowie wskażą, iż żądają orzeczenia rozwodu bez orzekania o winie. Jeśli takiego żądania nie będzie, sąd musi orzec o winie z urzędu. W większości jednak sytuacji, sąd rozwodowy zapyta strony podczas rozprawy jakie jest ich stanowisko co do winy. Jeśli zaistnieje konieczność rozstrzygnięcia w tym zakresie, sąd rozwodowy powinien ustalić, czy występuje sprzeczność zachowania się albo postępowania małżonka z normami prawnymi, zasadami współżycia społecznego, które odnoszą się do obowiązków małżeńskich, a sprzeczności tej towarzyszy umyślność lub niedbalstwo winnego małżonka.
Zwłaszcza istotne są tu normy wskazane w przepisie art. 23 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, które wskazują, iż małżonkowie mają równe prawa i obowiązki, a także są zobowiązani do wspólnego pożycia, wzajemnej pomocy i wierności, ale także do współdziałania na rzecz dobra rodziny, którą wspólnie założyli wstępując w związek małżeński. W sytuacji, gdy nieprawidłowe zachowanie w tym zakresie (lub z tym związanym) stało się przyczyną rozkładu pożycia małżeńskiego, będą ponosić tego skutki przejawiające się w możliwości przypisania im winy w rozkładzie pożycia (podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 czerwca 2018 r. sygn. akt I ACa 1618/17).
Tutaj zobaczycie jak wygląda przebieg rozwodu krok po kroku: https://poznanrozwod.pl/rozwod/przebieg-rozwodu/
Ustalenie przez sąd w wyroku rozwodowym, że winę ponosi tylko jeden z małżonków, znajduje wyraz w sentencji wyroku. Takie orzeczenie może mieć znaczenie w szczególności jeśli chodzi o zasądzenie alimentów dla współmałżonka, a nawet dla ewentualnego żądania ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym.
Przepis art. 60 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego statuuje, iż małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Natomiast paragraf drugi tego przepisu wskazuje, że jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.
Paragraf drugi powołanego przepisu wskazuje zatem na zasadę, iż małżonek, który został uznany wyłącznie winnym rozkładu pożycia może być zobowiązany do płacenia alimentów na małżonka niewinnego nie tylko wtedy, gdy nie ma on pieniędzy na zaspokojenie swoich potrzeb, ale także wtedy, gdy pogorszy się mu sytuacja materialna, w porównaniu z tą, jaką miał podczas trwania małżeństwa.
Niezaprzeczalną zaletą takiego rozwiązania małżeństwa jest z pewnością aspekt finansowy, który umożliwia otrzymywania renty alimentacyjnej na rzecz małżonka niewinnego od małżonka winnego. Jednak należy pamiętać, iż rozwód z wyłącznej winy przeważnie wiąże się z długotrwałym postępowaniem dowodowym w sprawie, a całość może trwać nawet 2-3 lata. Przeważnie postępowania bez orzekania o winie trwają znacznie krócej i mogą nawet zakończyć się na pierwszej rozprawie. Przy czym, podczas postępowania rozwodowego małżonkowie nadal pozostają w małżeństwie i do czasu ustalenia rozdzielności majątkowej, trwają we wspólności majątkowej, co może rodzić dodatkowe problemy. Dlatego zawsze do każdej sprawy należy podejść indywidualnie i najlepiej skonsultować dany stan faktyczny z doświadczonym w prawie rodzinnym adwokatem, który pomoże podjąć decyzję, czy warto wnosić pozew rozwodowym z orzekaniem o winie, czy lepiej szybciej zakończyć związek małżeński.
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz