Świadek czasu, światło prawdy/Było i nie minie. Koszary pułkowe

Świadek czasu, światło prawdy/Było i nie minie to nowy cykl dziennika internetowego eKutno.pl Zawsze we wtorek dla tych, którzy pamiętają, widzieli i znają oraz dla tych, którzy są za młodzi aby kutnowskie skarby, cuda świąt i codzienności z ubiegłych lat mieć pod powiekami, ale dla których nie jest za późno aby poznać historię swojego miasta, przypomnimy w galeriach zdjęć miejca, ludzi, zdarzenia...Dzięki współpracy z Miejską i Powiatową Biblioteką Publiczną, jej działem regionaliów i panem Andrzejem Olewnikiem oraz mamy nadzieję zbiorom prywatnym naszych Czytelników pokażemy Kutno, które było i nie minie, bo pozostanie w naszej pamięci na zawsze. Zachęcamy jak zawsze Państwa do tworzenia cyklu dziennika eKutno.pl wraz z nami.

Zdjęcia pochodzą ze zbiorów biblioteki i Muzeum Regionalnego w Kutnie

Zaczniemy od koszar pułkowych u zbiegu ulic Grunwaldzkiej oraz Żwirki i Wigury. Dziś to Galeria Prima, a kiedyś - od 1920 roku - koszary 37 Łęczycki Pułk Piechoty im. ks. Józefa Poniatowskiego.

Za um.kutno.pl z tekstu dr Jacka Saramonowicza - Budynek dwuskrzydłowy z cegły, piętrowy, z przełomu XIX/XX w. Obydwa skrzydła łączył narożnik z wejściem głównym i wartownią. Pierwszym znanym właścicielem nieruchomości był Moszek Bombel ze Skierniewic, który udostępniał budynek na potrzeby stacjonującego w Kutnie rosyjskiego 4. Pułku Strzelców. W czasie I wojny światowej koszary zostały zajęte przez wojska niemieckie. Od 1919 r. stacjonowało tam wojsko polskie (od 1921 r. 2 bataliony 37. PP). Odtąd obiekt został przeznaczony na koszary 37. PP. W 1920 r. nieruchomość została wykupiona przez polskie władze wojskowe, a w 1927 r. rozpoczęto rozbudowę koszar. W 1931 r. rozbudowano skrzydło północne. Podczas wojny obronnej w 1939 r. w koszarach zorganizowano szpital polowy. Budynek w czasie okupacji został zajęty przez Niemców. W styczniu 1945 r. uruchomiono tu niemiecki szpital, a następnie szpital dla rannych żołnierzy sowieckich. Później budynek był administrowany przez jednostkę wojskową na Sklęczkach, a w 1957 r. uruchomiono tu zakłady „Miflex”.

Potem pojawiły się tam liczne sklepy a w tym roku wyburzono częściowo teren koszar i powstała Galeria Prima.

Za http://37pp.prv.pl/  Siedzibą garnizonu 37pp, który otrzymał nazwę pułku ziemi łęczyckiej stały się Kutno i Łęczyca. Jeszcze 16 kwietnia 1919 r. przybył do Łęczycy batalion zapasowy pułku pod dowództwem mjr Wilhelma Zwonarza. Już 23 stycznia 1920 batalion został przeniesiony do Kutna, w Łęczycy pozostała tylko jedna kompania marszowa. Dowódcami batalionu byli kolejno: kpt. Bednarczyk (7 stycznia - 19 lutego 1920), kpt. Habowski (20 lutego- 3 maja 1920) i mjr Albin Skroczyński (od 4 maja do zakończenia działań wojennych).Jedną z przyczyn przeniesienia miejsca stacjonowania pułku z Przemyśla była chęć stworzenia oddziału w którym liczną kadrę pochodzącą z Galicji uzupełniłby wywodzący się z Kongresówki element rekrucki. Pośrednio chodziło również o zerwanie tradycji łączącej kadrę pułku z byłymi pułkami austriackimi polskiego pochodzenia z których się wywodziła.

Pułk powrócił ostatecznie do Kutna 28 kwietnia 1921 r. i powitany został niezwykle uroczyście i radośnie przez mieszkańców miasta z burmistrzem T. Klepą na czele . Czas wojny, gdy ziemia kutnowska i łęczycka stały się zapleczem kadrowym tej jednostki spowodował, że oddział został przez miejscową ludność zaakceptowany i przyjęty jako swój, mimo początkowych kłopotów wypływających z sentymentu miejscowej ludności dla 30pp, który powstał w oparciu o żołnierzy i oficerów, m.in. z tego regionu, jeszcze w 1918 r.

W Kutnie oddziały stanęły w koszarach po byłym rosyjskim 4 pułku strzelców: dowództwo i sztab pułku, oraz I i II batalion i służby. III batalion został zakwaterowany w Łęczycy w budynku poklasztornym.