Zmarł Marek Wójkowski (1955-2017) – regionalista, kolekcjoner, pasjonat historii 37 pp, prezes TPZK w latach 2007-2013, był jednym z najbardziej znanych działaczy Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej, należał do grona wybitnych animatorów kultury naszego regionu oraz województwa łódzkiego.

Do Towarzystwa wstąpił w 1990 roku, w 1994 roku został członkiem jego Zarządu, w latach 1998 – 2006 pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu. Korzystając ze swojej kolekcji i bogatej wiedzy, wielokrotnie brał udział w „wieczorach klubowych” w siedzibie Towarzystwa oraz w wielu innych kutnowskich instytucjach kultury i oświaty. Uczestniczył w pracach studyjnych oraz przy realizacji licznych kutnowskich medali pamiątkowych. Z jego wiedzy korzystały władze samorządowe szczebla gminnego i powiatowego – jako regionalista był zapraszany do wielu gremiów jako ceniony specjalista w swojej dziedzinie, służył głosem doradczym w konkursach (w czerwcu 2012 roku był jurorem konkursu na opracowanie koncepcji urbanistyczno – architektonicznej Placu Wolności i Rynku Zduńskiego w Kutnie organizowanego przez Urząd Miasta).

Był zaangażowanym członkiem Zespołu Redakcyjnego rocznika „Kutnowskie Zeszyty Regionalne” oraz innych wydawnictw i druków ulotnych, wydawanych nakładem TPZK. Na łamach rocznika opublikował, lub opracował szereg artykułów: Pamiętna defilada 37 pułku piechoty, Kutno 1997, Kutno 1900 – 1918 - pocztówki mojego miasta, cz. I, Kutno 1998, Kutno 1918 – 1939 – pocztówki mojego miasta, cz. II, Kutno 2000, Symbolika 37 Łęczyckiego Pułku Piechoty im. ks. Józefa Poniatowskiego, Kutno 2002, Dyplom strzelecki 37 pp, Kutno 2002, Kutno 1939 – 1945 – pocztówki mojego miasta, cz. III, Kutno 2004, Kronika Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej, Kutno 2001, 2003, 2004. Jest również współautorem albumu Kutno na starych kartach pocztowych – obraz dawnych lat, Kutno 1996.

Od 1998 r. był twórcą i animatorem „Kutnowskich Spotkań Kolekcjonerskich”. Dzięki jego społecznemu zaangażowania spotkania stały się cykliczną imprezą kolekcjonerską, której znaczenie przekraczało granice powiatu kutnowskiego.

W latach 1998 i 2000 reprezentował Towarzystwo podczas I i II Ogólnopolskich Targów Wydawnictw Regionalnych w Staszowie. Podczas II Targów przyczynił się do zdobycia przez TPZK I miejsca za najlepsze stoisko wystawiennicze, w gronie kilkunastu wydawnictw regionalnych z terenu całej Polski. W roku 2000 reprezentował Zarząd Towarzystwa podczas ogólnopolskiej sesji naukowej we Włocławku. Wygłosił wówczas referat pt. Współpraca Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej z samorządami lokalnymi Kutna i powiatu kutnowskiego w latach 1990 – 2000.

Od wielu lat ważną sferą zainteresowań i działalności społecznej Marka Wójkowskiego było kolekcjonerstwo oraz jego popularyzacja. Był uważany za czołowego kolekcjonera na terenie powiatu kutnowskiego. Jego kolekcja liczyła kilka tysięcy eksponatów.

Jednym z najpoważniejszych działów jego zainteresowań kolekcjonerskich była numizmatyka, szczególnie współczesna polska moneta kolekcjonerska. Ważne miejsce zajmowały zbiory falerystyczne, w tym kolekcja odznak pułkowych, pamiątkowych i kombatanckich, z okresu walk o granice II Rzeczypospolitej w latach 1918 – 1921 oraz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, a także piękny zbiór polskiej broni białej XX w.

Szczególne miejsce w kolekcjonerstwie Marka Wójkowskiego zajmowały przedmioty związane z dziejami ziemi kutnowskiej, pamiątki związane z pobytem w Kutnie 37 p.p., wyroby rzemiosła artystycznego, medale, stare fotografie, plakaty i dokumenty. Jego kolekcja „kutnowska filokartystyka” liczyła ponad 400 sztuk kart pocztowych. Jest to najpoważniejsza w Polsce kolekcja starej kutnowskiej pocztówki. Kolekcja Marka Wójkowskiego była wielokrotnie prezentowana podczas wystaw na terenie: Kutna, Krośniewic, Płocka, Żyrardowa i Łodzi.

Ważne miejsce w sferze jego działalności kolekcjonerskiej i popularyzatorskiej, zajmowała współpraca z lokalnymi instytucjami kultury: Miejską i Powiatową Biblioteką Publiczną im. Stefana Żeromskiego w Kutnie, Kutnowskim Domem Kultury i muzeami w powiecie kutnowskim. Wielokrotnie zbiory Marka Wójkowskiego, (stare pocztówki i militaria polskie), prezentowane były w Muzeum Regionalnym w Kutnie. Do znaczących przedsięwzięć wystawienniczych, zrealizowanych w tej instytucji, należy zaliczyć: Starej pocztówki czar (1991-1992 r.), Wrzesień 1939 roku w Kutnie (1999 r.), Kasyno wojskowe w II Rzeczypospolitej (2001 r.), Nasza mała ojczyzna na kartach pocztowych (2002 r.), Polska piechota w Bitwie nad Bzurą (2004 r.). Podobne wystawy organizowane były również w Muzeum im. Jerzego Dunin – Borkowskiego w Krośniewicach - Patriotyczne karty pocztowe 1900 - 1939 (1997 r.), Wojsko Polskie. Broń i barwa 1918 –1921 (1998 r.), Zauroczony przeszłością. Zbiory Marka Wójkowskiego (2001r.), 100-lecie pocztówki na ziemi kutnowskiej 1902 – 2002 (2002 r.), oraz w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Kutnie - „Zapomniany wódz, generał Władysław Anders – syn Ziemi Kutnowskiej” (1997 r.), Kutno w czasach doktora Antoniego Troczewskiego, (1998 r.), Żołnierzom września 1939 r.(1999 r.).

Marek Wójkowski był aktywnym członkiem Kapituły Honorowej Nagrody Hetmana Kolekcjonerów Polskich. W 2002 roku zrodziła się idea ustanowienia Honorowej Nagrody Hetmana Kolekcjonerów Polskich, którą corocznie honorowani będą kolekcjonerzy, instytucje i stowarzyszenia za wybitne osiągnięcia na polu kolekcjonerstwa, jego popularyzacji oraz ochrony pamiątek kultury narodowej w kraju i zagranicą.

Od 1992 roku należał do Polskiej Federacji Organizacji Kolekcjonerskich, w ramach Łódzkiego Klubu Kolekcjonerów, od 1997 roku był członkiem Zarządu Łódzkiego Klubu Kolekcjonerów, był aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego. Należał do Koła PTN w Kutnie (członek Zarządu), od 1998 roku był członkiem Zarządu PTN Oddział w Płocku.

Od początku swojej społecznej działalności w Towarzystwie Marek Wójkowski zajmował się przede wszystkim badaniem i popularyzacją historii powiatu kutnowskiego, wspieraniem idei kolekcjonerstwa oraz realizacją różnorodnych przedsięwzięć kulturalnych. W latach 1990 - 2015 reprezentował Towarzystwo w Miejskim Komitecie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Kutnie. Wielokrotnie uczestniczył w pracach przy organizacji świąt państwowych i rocznic historycznych na terenie Kutna i regionu. Był współorganizatorem tzw. „Święta Pułkowego” związanego z uroczystościami rocznicowymi 37 Łęczyckiego Pułku Piechoty im. ks. Józefa Poniatowskiego. Próbował ocalić od zapomnienia pamiątki związane z 37 pp, który przed wojną stacjonował w Kutnie. W 1995 roku był jednym z współorganizatorów wystawy pt. „Dzieje 37 Łęczyckiego Pułku Piechoty im. ks. Józefa Poniatowskiego”, w Szkolnej Izbie Pamięci w Szkole Podstawowej w Szczycie k. Oporowa. Na jej wyposażenie przekazał kilka eksponatów ze swoich prywatnych zbiorów. W 2011 roku za jego staraniem TPZK wybiło odznakę 37 pp., a z tej okazji w Muzeum Regionalnym wygłosił wykład nt. „Symbolika 37 Łęczyckiego Pułku Piechoty im. Księcia Józefa Poniatowskiego”.

Przez dwadzieścia lat oprowadzał coraz to młodsze pokolenia Kutnowian ulicami miasta propagując - szczególnie wśród dzieci i młodzieży – wiedzę o historii i tradycjach regionu oraz Kutna jako jego stolicy. Prowadząc Rajdy Piesze „Śladami historii i zabytków Kutna” przybliżał lokalnej społeczności wiedzę o ludziach szczególnie zasłużonych dla regionu. Przez wiele lat organizował, wspólnie z instytucjami kultury miasta i powiatu, sesje popularnonaukowe, odczyty, wystawy historyczne.

Szczególne uznanie wśród mieszkańców Kutna, Marek Wójkowski zyskał dzięki serii kilkudziesięciu audycji na temat zachowanych zabytków Ziemi Kutnowskiej w lokalnej telewizji TOYA. Z ogromną pasją dzieli się swoją bogatą wiedzą na temat historii domów, ulic, rodów, budowli na terenie powiatu kutnowskiego.

Przez 10 lat przewodniczył Społecznemu Komitetowi Opieki nad Cmentarzem Parafialnym w Kutnie, który działa jako jedna z sekcji stowarzyszenia. Corocznie w dniu 1 listopada organizował kwesty na ratowanie starych, zabytkowych grobów. Dzięki zebranym środkom finansowym (około stu tysięcy złotych) udało się poddać konserwacji kilkadziesiąt nagrobków na kutnowskiej nekropolii.

Przez wiele lat był aktywnym działaczem polskiego ruchu kolekcjonerskiego. Od 2001 roku Marek Wójkowski należał do współorganizatorów corocznego Ogólnopolskiego Święta Kolekcjonerów w muzeum w Krośniewicach. Corocznie uczestniczył w Targach Kolekcjonerskich „Na Skrzyżowaniu”, wielokrotnie przekazywał dary na Aukcje Antykwaryczne „Kolekcjonerzy Swojemu Hetmanowi” i ofiarował cenne eksponaty do zbiorów muzealnych w Krośniewicach.

Aktywnie uczestniczył w uroczystościach organizowanych na terenie miasta i powiatu, upamiętniających historyczne wydarzenia i mieszkańców tej ziemi. Jego społecznikowska postawa, o którą tak trudno w dzisiejszych czasach, kształtowała odpowiednie postawy u młodego pokolenia, a także wskazywała jak wiele można osiągnąć dla regionu działając w stowarzyszeniu. Identyfikując się z „małą ojczyzną” dawał namacalny przykład budowania postawy patriotycznej wśród młodzieży.

Marek Wójkowski jest przykładem świadomego obywatela „małej ojczyzny”, który zdawał sobie sprawę ze znaczenia wagi przywracania pamięci o ludziach, miejscach i wydarzeniach w lokalnej społeczności.

Za swoją pracę społeczną i pasję kolekcjonerską został uhonorowany orderami i odznaczeniami:

1997 -Odznaka 25-lecia Polskiej Federacji Organizacji Kolekcjonerskich,

1997 - Dyplom Wojewody Płockiego za Zasługi w Rozwoju Kultury Województwa Płockiego,

1998 - Dyplom Zarządu Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego za Zasługi w Rozwoju Numizmatyki Polskiej,

1999 - Srebrny Medal za Zasługi dla Związku Oficerów Rezerwy RP im. marszałka Józefa Piłsudskiego,

2002 - Srebrny Krzyż Zasługi,

2002 - Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego,

2004 - Nagroda Starosty Kutnowskiego „Za Wybitne Dokonania w Kulturze,

2004 - Honorowa Nagroda Hetmana Kolekcjonerów Polskich Jerzego Dunin-Borkowskiego,

2007 - Honorowa nagroda „Złota Odznaka” Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej,

2011 - Srebrny Medal im. R. Kiersnowskiego w uznaniu zasług w dziedzinie numizmatyki polskiej i Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego,

2012 - Odznaka Honorowa Zasłużony dla Kultury Polskiej,

2013 - Srebrny Medal Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej.

Bożena Gajewska, prezes TPZK