czytaj z eKutno.pl Czas mroku

Zastanawialiście się kiedyś, jak wiele może zmienić jedna osoba przy użyciu samych słów? Jeśli tak, to z pewnością wiecie, że historia daje nam niejeden przykład mówcy, który potrafił czy to zagrzać do boju, czy wlać nadzieję w serca zlęknionych rodaków. Z jednej strony mamy Adolfa Hitlera i jego agresywne przemowy. Z kolei, na drugim końcu spektrum znajduje się bohater tej recenzji, Winston Churchill.

Nie tak dawno, bo w styczniu br. mieliśmy w Polsce okazję obejrzeć film „Czas mroku” z brawurową rolą Gary’ego Oldmana. Przy okazji jego premiery, jeszcze w tym samym miesiącu nakładem wydawnictwa Marginesy, na rynku ukazała się książka scenarzysty brytyjsko-amerykańskiej produkcji, Anthony’ego McCartena, pt. „Czas mroku. Jak Churchill zawrócił świat znad krawędzi”

Choć na okładce znajduje się wizerunek amerykańskiego aktora, który wcielił się w premiera Wielkiej Brytanii, nie jest to książkowa wersja scenariusza do filmu. Opowiada ona o tym jak Winston Churchill został wybrany premierem oraz z jakimi trudnościami przyszło mu się zmierzyć tuż po objęciu tego stanowiska, skupiając się przede wszystkim na jego zdolnościach oratorskich.

Śledząc drogę bohatera książki, poznajemy jego aspiracje i motywacje oraz dowiadujemy się jakie wydarzenia i osoby wpłynęły na to kim był Winston Churchill, by następnie spróbować zrozumieć jakie myśli mogły kłębić się w jego głowie w czasie II wojny światowej. W tym celu w sposób optymalny rozrysowuje tło historyczne, nie zapominając jednak jaki jest cel jego opracowania.

Autor dążąc do jak najlepszego przedstawienia byłego premiera Wielkiej Brytanii. posługuje się bardzo bogatą bibliografią. Przytacza wiele zdań historycznych postaci, takich jak Neville Chamberlain, hrabia Halifaxu, czy David Lloyd George. Cytuje protokoły z obrad Gabinetu Wojennego, fragmenty pamiętników i sprawozdań osób zaangażowanych w politykę w tamtym okresie. Nie brakuje także odniesień do różnych biografii Churchilla, bo „Czas mroku” do typowych biografii nie należy.

Z kart książki płynie obraz fascynującego człowieka. Człowieka, którego styl życia mógłby nie jedną osobę doprowadzić do zdrowotnej ruiny, człowieka o bardzo silnym charakterze, człowieka który nie mógł odczuć matczynej miłości, wpatrzonego w swojego ojca. Czytelnik może poczuć jak ogromna odpowiedzialność spoczywała na Churchillu i poznać zakulisowe szczegóły polityki najwyższego szczebla w najtrudniejszych możliwych okolicznościach.

„Czas mroku” rozbija na najdrobniejsze elementy najważniejsze przemowy premiera z maja 1940 r., nakreślając sposób w jaki Churchill nad nimi pracował i to jak dochodził do ostatecznego ich kształtu. Autor robi to zarówno pod względem językowym jak i emocjonalnym, bo same słowa, nawet najlepiej dobrane, mogą nie wystarczyć by ich przesłanie dotarło do ludzi. O tym doskonale wiedział bohater książki, a teraz możemy dowiedzieć się o tym także i my.

Anthony McCarten potrafił znaleźć równowagę między bardzo bogatą historią II wojny światowej, a działaniami Churchilla tuż po zaprzysiężeniu na stanowisko premiera tak, że by zainteresować każdego czytelnika. Nie jest to typowe opracowanie naukowe czy szkolna książka, po przeczytaniu której odłożymy ją na półkę, a kilka tygodni później zupełnie o niej zapomnimy. Ono wciąga, momentami szokuje, a co najważniejsze, prezentuje prawdę, o której większość z nas nie wie, a powinna.

Tak jak o Churchillu można by pisać książkę za książką i nie dałoby rady napisać o nim wszystkiego, tak mógłbym pisać tę recenzję, wymieniać kolejne sukcesy i porażki opisane w „Czasie mroku” i nie zdołałbym tak dobrze zaprezentować wam tego niewysokiego, zaokrąglonego dżentelmena jak robi to Anthony McCarten. Najlepiej zatem będzie jeśli pozwolicie by opisana przez niego historia sama trafiła do waszych umysłów, a może narodzi nam się kolejna wielka postać.